Sony A99 Mark II getest door Michael Kooren

Kun je als serieuze fotograaf een goede sportfoto kan maken met de Sony A99 Mark II ? Onlangs mocht ik van Cameraland deze veel besproken aan een test onderwerpen. Niet een test of de camera mooie portretten maakte, of mooie landschapsfoto's, maar of ik eens wilde kijken of deze camera een serieuze concurrent is voor de Canon 1Dx of de Nikon D5 . Sony zet de camera eigenlijk in de markt als tegenwicht voor de Canon 5D Mark IV of de Nikon D810, maar daar kan de A99 II zich mijns inziens moeiteloos mee meten. De camera specificaties zeggen mij dat de A99 Mark II n van de allersnelste auto focus systemen heeft. Met 12 beelden per seconde (in RAW geschoten met Continue AF), ben ik benieuwd.

Instellingen van de Sony A99

Nadat ik de camera in huis kreeg, heb ik eerst een middagje de menustructuur bestudeerd. Dit is geen overbodige luxe. Het menu is een vrij logisch geheel. Toch raad ik aan om niet gelijk uit de doos te gaan schieten. De camera moest wel wat getweaked worden voor waar ik hem voor wil testen. Helaas is er geen touchscreen, zoals nu eindelijk bij de.

Allereerst gaat de AF op Continue (AF-C) en de beeldkwaliteit op compressed RAW. De transport functie gaat op high en niet high+. Want ik merkte dat het dan wel eens fout met de tracking snelheid. Maar dan heb je nog meer dan genoeg fotos per seconde. Het selecteerbare AF gebied zette ik op Only Cross-type AF, een tip van een andere sportfotograaf die daar uitvoerig mee testte en daar betere resultaten mee kreeg.

Het scherpstel gebied heb ik getest op flexibel punt-punten en uitgebreid flexibel punt. De eerste instelling (15 punten) werkte bij mij het beste. Temeer omdat ik zelf met de Canon 1Dx werk en niet anders gewend ben (hierover later meer). Selecteerbaar AF gebied zet ik op Automatisch, en het AF systeem gaat eveneens op Automatisch. Zoals aangegeven gebruikte ik 15 flexibel punt punten, meer had ik niet nodig. De AF snelheid staat standaard op snel. Afhankelijk van de sport, speelde ik met de gevoeligheid van de AF volg instelling. Bijvoorbeeld '3 (standaard)', '5 (snel)' en ook met voetbal op '1 (actie volgend)'.

De camera heeft een heel interessante scherpstel functie (Eye-Start AF) die ik aanvankelijk aan had staan. Maar ik kwam er pas bij voetbal achter dat dat gaat werken zonder dat je dat in de gaten hebt - ik zou zeggen bij sport: uitzetten (later meer). De rest van de instellingen kun je gewoon standaard zetten - op de creatieve stijl na (als je toch JPG wil schieten...).

Wellicht verstandig om een beeldprofiel aan je camera mee te geven als je een JPG fotograaf bent. Het PP1 profiel geeft volgens Sony kenners een mooi contrast en een goed dynamisch bereik. De Creatieve stijl bepaalt de kwaliteit van je JPG beelden en daar moet je even mee opletten. Contrast en verzadiging kunnen 1 + krijgen, maar van de scherpte moet je afblijven. Dat kun je beter in Post doen. Zoals in Lightroom of met Photoshop.

De praktijk: Tennis

Mijn eerste sporthindernis was het ABN Amro tennistoernooi in Ahoy Rotterdam. Lichtomstandigheden waren niet optimaal; zweem in het licht en niet al teveel licht. Perfecte ingrediënten voor een hard-core test van deze camera.

Ik had bij de camera een 70-200 mm f/2.8 G lens meegekregen. Niet de high-end 70-200mm/f2.8 G SSM II, maar het eerdere model. Een hele degelijke lens die voor mij al een heel goede indruk gaf van de kwaliteit die Sony biedt. Omdat ik ook graag met een teleobjectief wilde werken had ik contact opgenomen met Sony ambassadeur Gustav Kiburg die mij een week lang kon voorzien van een spectaculaire 300 mm f/2.8 G SSM II en een onmisbare grip onder de camera.

Nu is tennis een redelijk voorspelbare sport. Er beweegt een man op en neer en heen en weer, het enige wat je moet doen is het hoofd scherp hebben en de bal op of dicht in de buurt van het racket te hebben. Ik heb vaker tennis gefotografeerd dus dat was niet al te moeilijk. Uiteraard schiet ik alleen wijd open (f/2.8) omdat ik me nogal stoor aan de reclameborden op de achtergrond. Onmisbaar voor de sport qua inkomsten, maar voor een mooi schoon beeld is het een ramp. Een groot diafragma kan daarbij helpen. Tegelijkertijd vergroot je de kans op onscherpte door het gebruik van een groot diafragma. Maar goed, scherp is scherp. Of je nu f/2.8 gebruikt of f/5.6.

Scherpstellen

De eerste beelden vielen wat tegen, maar ik had al snel door dat ik het scherpstelgebied niet al te groot moet maken. Dan concentreert de scherpstelling zich op het gezicht van de tennisser en niet op zijn racket. Daarna liep het gesmeerd. Een scherpte percentage van boven de 90%. Iets wat gelijk ligt aan mijn werk met de Canon 1Dx.

Er is echter wel een verschil merkbaar. Ik noem dat het eerste beeld van scherpstelling. Je ziet plotseling iets gebeuren en wil gelijk het eerste beeld scherp hebben. De 8 beelden erna zijn leuk, maar het gaat om dat eerste shot. En daar zit m wel een verschil tussen de Sony en de Canon. Als je de camera nooit van je gezicht weghaalt en de hele tijd de sensor activeert, zal je de actie hebben. Maar ik vind de opstart van de Sony trager, in ieder geval anders, dan de Canon 1Dx . Maar goed, er is dan ook wel een prijsverschil tussen de twee cameras. Bovendien is de A99 Mark II volgens mij niet perse gemaakt voor high-end sport opnames. Dat gezegd hebbende, omdat ik me heel comfortabel voelde met het scherpstelsysteem van de Sony, ben ik ook gaan experimenteren met langzame sluitertijden. De razendsnelle 300mm f/2.8 SSM II lens zorgde moeiteloos voor de scherpte en zo kon ik lekker meetrekken met de tennisser met een sluitertijd van 1/125 of 1/80 sec en de camera deed de rest.

ISO waarden, opnamebuffer en kleur

Wat betreft de ISO/ASA instelling heb ik gemerkt dat je in RAW (compressed) behoorlijk ver kan gaan voordat het beeld uit elkaar valt. Indoor sport fotograferen op 5000 ASA/6400 ASA was geen enkel probleem voor de camera. Maar daar staat Sony ook wel bekend om. Als Canon 1Dx gebruiker moet ik bekennen dat de Hoge ISO waarden achter blijven bij de Sony. Iets wat met de Canon 1Dx mark II een stuk verbeterd is, maar het verschil met de 1Dx is aanzienlijk als je het gaat vergelijken op 6400 ASA en hoger. De hoge ISO waarden van mijn Canon 5D Mark IV zijn weer wat mooier, vind ik. Iets wat onderstreept wordt door de betrouwbare testen van DXO lab. Maar de verschillen zijn minimaal. En qua volume, ofwel het aantal opnames, kun je flink doorschieten voordat de buffer volloopt. Voorwaarde is dat je een beetje snelle SD kaart in de camera hebt gedaan. Ik ben niet zon veelschieter, maar er zijn mensen die heel veel baat zullen hebben met een buffer van zon 40 beelden op RAW. Een minpunt is dat als de buffer volzit, je een tijdje moet wachten voordat je iets kunt doen. Je kunt de beelden niet nakijken, je kunt niet verder fotograferen. Je moet wachten. Met JPG kun je vrijwel eindeloos (60+ opnames) doorschieten. Maar die buffer bij RAW is best irritant. Ik raad Sony aan om te kijken naar de Cfast technologie van Canon om dit probleem op te lossen.

De kleuren rechtstreeks uit de Canon camera bevallen mij beter dan uit de Sony, maar een klein beetje tweaken in Photoshop of Lightroom doet wonderen, net als bij Nikon. Maar dat schijnt dezelfde sensor van Sony te zijn. Wat een erg mooie feature van de Sony is, is de mogelijkheid om bij TL achtig licht met verschillende kleur spectra, de flikkering uit te zetten. Ik heb dat geprobeerd in Ahoy bij Tennis en het werkte prima. Mooie egale kleuren, zonder wisselende zweem. In sporthallen is dat altijd een vervelend probleem.

De praktijk: Voetbal

De volgende test was een voetbalwedstrijd, in mijn comfortzone, zeg maar. Ik woon in Utrecht, dus ver hoef ik niet te gaan voor een leuk potje voetbal. Als het dan ook nog savonds is, kan ik de camera helemaal goed testen. Het werd FC Utrecht-PEC Zwolle. Hier kwam de geleende 300mm van Gustav Kiburg geweldig van pas. Ik had een top combinatie met de A99 Mark II en de high-end 300mm f/2.8 G SSM II.

Met het gegeven in mijn achterhoofd dat ik de camera moest blijven activeren om het eerste actie moment scherp te hebben ging ik de test beginnen. Scherpte activatie op de knop achterop, ontspannen met de ontspanknop aan de voorkant, en instelling op Tijdvoorkeuze, want ik was uiteraard ook benieuwd of de Sony dat net zo goed doet als mijn Canon 1Dx. Nu zijn er een hoop fotografen die zeggen: Huh? niet op manual? Nou, niet altijd. De Canon doet de belichting in Tv (Tijdvoorkeuze) ZO goed dat ik daar vaak gebruik van maak. Alleen als het licht heel constant is, (bijna nergens in Nederlandse stadions) gebruik ik Manual. Daarmee zijn 98% van mijn beelden gewoon erg goed belicht. Dus ook hier: Tijdvoorkeuze ingesteld op de Sony A99 MK II. En inderdaad, het werkte prima. De belichting was uitstekend.

Bekijk gerelateerde producten

Mijn tip voor scherpe foto's: Goed anticiperen, veel activeren en je mist bijna niks. Kortom, hier moet ik wennen want de 1Dx reageert razendsnel en daar houd je rekening mee met het schieten. Maar toch, de acties werden goed opgepakt, en waren voor 85% scherp. De resterende 15% wijt ik aan mezelf en de onbekendheid van de camera. Ik ben een "Chimper", iemand die zijn beelden controleert zodra zich de mogelijkheid voordoet. Na 15 minuten viel het me op dat in een reeks van bijvoorbeeld 8 beelden uit een actie, er af en toe 1 of 2 tussen zaten die helemaal onscherp waren. Op de tribune dus. Zomaar ineens! Dat maakt je onzeker, mij lig wel. Ik wist niet waar dat nou aan lag. Had ik wat fout ingesteld? Teveel scherpte punten geactiveerd? Plotseling, al kijkend door de zoeker , zag ik het gebeuren Waar ik keek, werd het beeld scherp! Keek ik naar een speler... Pats! Scherp! Keek ik naar het publiek Hetzelfde Scherp! Ineens wist ik het. De Eye Start-follow focus stond nog aan! Dat vind ik niet handig bij sport. Zeker niet bij een snel wisselende sport als voetbal.

Nadat ik dat had uitgezet liep het als een trein en kon ik thuis gaan kijken hoe het gegaan was. Zoals gezegd was meer dan 85% bruikbaar. Als ik heel streng selecteerde, 75%. En dat vind ik voor deze camera een heel mooi resultaat.

Eye Focus Error

De praktijk: Ziplines

Vorige week kreeg ik echter een kleine knak in mijn vertrouwen in de camera. Ik nam de camera mee naar wat ogenschijnlijk een simpel onderwerp leek, qua focus test. Studenten op de campus van de Universiteit van Utrecht konden Ziplines tussen twee gebouwen voor een goed doel. De achtergrond was een prachtig Blauw-wit gebouw waarvan af de studenten kwamen Zippen. Appeltje-eitje, zou je denken. Maar hier was het scherpte percentage ineens dramatisch laag. Misschien kwam het door de lens. Volgens sommigen doet die behoorlijk onder voor het aanzienlijk duurdere broeertje de 70-200mm f/2.8 G SSM II lens, had ik gelezen. Maar zeker kan ik daar niet van zijn.

Wat ik ook probeerde met de instellingen, de kleine figuurtjes die aan kwamen zippen, tegen de geblokte blauwwitte achtergrond, brachten de camera helemaal van slag. Ongeveer de helft was onbruikbaar maar ALS het echter scherp was, was het prachtig, en kon ik uit een file van 42Mb een mooie crop halen. Maar ik was wel ineens enigszins teleurgesteld in de AF van de camera. Had ik een onderwerp gevonden waar de Sony A99 Mark II teveel moeite mee had? Ik had helaas geen tijd om thuis mijn eigen camera te halen en dat te testen, maar ik had dat graag gedaan. Helaas was het 'zippen' toen al afgelopen. Toegegeven, het onderwerp was niet het makkelijkst. Maar had mijn Canon het beter gedaan, vroeg ik me af?

De praktijk: Portretfoto's

Ondanks dat ik de camera mee gekregen heb voor een Sportfoto test, kon ik het niet laten om wat portret fotos in studio achtige omgeving te maken. Toch even kijken hoe die 42Mb zich laat vergelijken met een Hasselblad en mijn Canon 5D Mark IV .

Erg uitgebreid heb ik het niet getest, maar de bevindingen waren zeer goed voor de Sony. Als ik de bestanden naast elkaar legde deed de Sony qua scherpte niet echt onder voor de Hasselblad en Canon, maar qua dynamisch bereik was de Sony aanzienlijk beter. Toegegeven, de Hasselblad H3DII-39 was ten tijde van het testen ongeveer 10 jaar oud. De sensor was een CCD sensor van 39 Mb: niet de laatste versie, maar toch een bemoedigende vergelijking. Wel vond ik de kleuren rechtstree

Wat ook niet onbelangrijk is, is hoe de camera zich gedraagt in slecht/weinig licht situaties. Ik vind de zoeker iets minder brilliant dan die van de Canon, dat komt door de Translucent Mirror Technologie. De spiegel klapt niet op, daar kijk je doorheen. Er is echter prima mee te werken. Zoals boven beschreven is de Sony A99 Mark II qua hoge ISO waarden zeer goed te gebruiken, zeker in de RAW stand.

Conclusie

Ik ben er meer dan tevreden over. Voor iemand die de camera maar een maand in zijn bezit had en het hele menu nog onder de knie moet krijgen, is dit een heel goede camera om mee te werken. Daarbij oogt hij mooi, is hij, zeker met grip zeer ergonomisch ontworpen. Gedurende langere periode zou ik het aandurven om mijn dagelijkse werk, dus ook sport, met de Sony A99 Mark II te maken. Qua gewicht van de outfit zou ik er jammergenoeg niks mee opschieten, door de constructie van de lenzen blijft je fototas/rugzak een klein zakje lood. Ik vind de Canon kleuren nog steeds mooier (uit de camera) maar Sony levert Capture One software bij de camera, dus daar kun je een hoop in corrigeren. Het is nog steeds een spiegel reflex camera (voor de die-hards, die moeite hebben met mirrorless cameras) maar wel met de 5-assige stabilisatie die je vindt in de A7 serie van Sony. Het heeft een uitstekend AF systeem met talloze instel mogelijkheden. Ik zou er mijn dagelijkse werk voor Reuters zeker mee durven maken.

De Sony A99 Mark II is geen Canon 1Dx, 1Dx Mark II of een Nikon D5, maar met die cameras wil Sony denk ik niet concurreren. (Alhoewel de Sony een paar zeer sterke punten heeft waar ze Nikon en Canon mee om de oren slaan: AE/AF tracking systeem met 12 beelden per seconde en dat met 42 mb files!) De camera zit in een heel ander prijssegment. Volgens mij wil en kan Sony met deze camera een serieuze concurrent zijn voor de Nikon D81 serie en de Canon 5D Mark IV . Qua techniek is de Sony in ieder geval de conventionele top twee al voorbij. En ook de lenzen die ze nu hebben zijn prachtig van scherpte, maar helaas niet al te licht.

In combinatie met de Eye-Autofocus werkt de camera prachtig bij portretfotografie. Bij sportfotografie laat de camera wel wat steekjes vallen in Continue AF, maar dat kwam ook doordat ik de camera nog niet helemaal in mijn vingers heb. De algehele beeldkwaliteit is echt prachtig, hier blinkt de camera echt uit.

De accu zou denk ik een langer leven kunnen hebben. Maar ik neem aan dat Sony dat ook weet en daar wat aan gaat doen. Het recente nieuws dat Sony een Pro Centre wil openen in Nederland geeft aan dat ze een serieuze gooi willen gaan doen naar een groter aandeel op de professionele markt.

Ik zou jonge startende fotografen en oudere fotografen die overwegen over te stappen zeer zeker aanraden om hier eens goed naar te kijken voordat je kiest voor de traditionele top 2. Kwalitatief is het prachtig spul dat ook nog eens mooi gemaakt is.



Bekijk gerelateerde producten


Geplaatst in: Tags:
Michael Kooren

Fotograaf

Michael Kooren (1953) is pers- en sportfotograaf en werkt freelance voor partijen als Reuters. Hij is geboren in Curaçao, woont in Utrecht en hij heeft over de hele wereld gereisd, met name voor sport evenementen. Hij fotografeert onder andere nieuws, actualiteiten, portretten en sport. Hij heeft ten tijde van het schrijven van dit artikel meer dan een dozijn Zilveren Camera's op zijn naam staan.